Black vs Green Bijenstichting website banner

Vochtregulerende isolatie

Damp-open bouwen met vochtregulerende isolatie

Damp-open bouwen is een manier van bouwen die gebruik maakt van natuurlijke isolatie materialen met vochtregulerende eigenschappen. Door een damp-open constructie wordt een zogeheten ademend binnenklimaat verkregen met een natuurlijke vocht- en warmte regulering. 

De onderwerpen in dit artikel:

  • Verschil tussen damp-open en damp-dicht
  • Hoe bouw je damp-open?
  • Het gebruik van folies 

 

Verschil tussen damp-open en damp-dicht

Damp-open of damp diffusie-open is een manier van bouwen die ervoor zorgt dat er geen vochtproblemen ontstaan in een gebouw. Dit wordt ook wel ademend bouwen genoemd.   
 

Vocht en schimmel in huis reguleren

In een woning wordt veel vocht geproduceerd door onder andere koken, douchen, transpireren etc. Behalve door ventilatie en open ramen kan deze vochtige lucht (waterdamp) zich ook door de constructie (muren / dak) een weg naar buiten banen. Er ontstaan echter problemen wanneer de relatief warme en vochtige lucht van binnen, condenseert in de relatief koudere constructie. Hierdoor ontstaat mogelijk schimmel vorming en op langer termijn zal dit het hout van de constructie aantasten.  
 

Dampdicht bouwen

Om de condenstatie in de constructie te voorkomen wordt in de conventionele bouw aan de binnenijde bijna altijd een dampscherm aangebracht. Dit betekent een zeer dampremmende of dampdichte folie. Deze folie voorkomt dat vocht van binnen de woning de constructie kan intrekken om daar te condenseren. Deze dampremmende folie (vaak een PE folie 0,2mm) wordt aan de binnenzijde van de isolatie direct achter de binnen beplating (bijvoorbeeld Fermacell of gipsplaat) geplaatst.

Een nadeel van deze manier van bouwen is de vochtophoping in het huishouden. Doordat vocht niet wordt afgevoerd ontstaat een ongezond binnenklimaat. Daarnaast is het in de praktijk bijna niet mogelijk om volledig dampdicht te bouwen. Gaatjes in de folie door leidingen, spijkergaten en slordigheden zorgen ervoor dat vocht deels toch de constructie intrekt, met schimmelvorming als gevolg.
 

Damp-open bouwen

 Het damp-open bouwen gaat uit van een ander gedachte. Door gebruik te maken van damp-open isolatie materialen en geen damp-dichte folie te gebruiken, zorg je voor voldoende damp-afvoer op tijdstippen dat de lucht droger is. Populair noemt men dit ook wel ‘ademend’ bouwen. De term ademen suggereert echter dat er sprake is van ventilatie (tocht) door de constructie. Dit is niet zo. De werkelijke dampstroom door de constructie is een factor 50-100 kleiner dan benodigd voor een minimale ventilatie hoeveelheid. Bij het damp-open bouwen wordt vocht dat binnenshuis ontstaat afgevoerd door de constructie en afgegeven aan de buitenlucht. Belangrijk is een constructie die volledig damp-open is. 
 

Hoe bouw je damp-open?

Voor een damp-open opbouw is het belangrijk dat in de constructie geen damp-dichte materialen gebruikt worden. Het is dus niet mogelijk om een damp-open constructie te maken waarbij de dakbedekking bijvoorbeeld bitumen is. Daarbij moeten er isolatiematerialen gebruikt worden die damp-open zijn en het vocht goed kunnen transporteren. Denk hierbij aan vezelrijke isolatie, zoals vlas, hennep, houtvezel, papier, katoen of schapenwol.  

Een ander verschil is dat er in een damp-open constructie nooit gebruik gemaakt wordt van een damp-dichte folie. Deze wordt simpelweg weggelaten of vervangen voor een damp-open (of licht dampremmende) folie die vocht in gereguleerd laat passeren. Verder is het belangrijk dat de gebruikte materialen in de constructie naar buiten toe steeds damp-opener zijn. Wanneer de folie aan de binnenzijde wordt weggelaten is het overigens wel belangrijk de de constructie winddicht en luchtdicht is aan de buitenzijde. Hieronder zullen deze termen verder worden toegelicht.
 

Het gebruik van folies

Folies in de conventionele bouw

In de conventionele bouw worden er in het dak bijna altijd 2 folies toegepast. Aan de buitenzijde, direct onder de dakpannen wordt een damp-open maar waterdichte folie gebruikt. De functie van deze folie is drieledig:

  • De folie zorgt dat regen water niet naar binnen kan.
  • Vocht uit de constructie (door bijvoorbeeld het langzaam uitdrogen van de houten constructie) kan wel vanuit binnen door de folie naar buiten. 
  • Winddichting. Er kan geen tocht in de isolatie ontstaan.

De andere folie wordt toegepast aan de binnenzijde van de wand of dak, direct achter de afwerklaag (gipsplaat, fermacel of ander plaatmateriaal). Deze folie zorgt voor damp-dichting en tevens een extra luchtdichting/  Door een damp-dichte folie aan de binnenzijde wordt voorkomen dat waterdamp de constructie in dringt en daar kan condenseren. 

 

Folies bij een damp-open constructie

Bij een damp-open constructie wordt de folie aan de binnenzijde echter niet gebruikt. Door het gebruik van vochtregulerende materialen in de constructie, wordt de folie overbodig gemaakt. De materialen zorgen ervoor dat het vocht dat in de constructie dringt wordt afgevoerd naar buiten. Hierdoor ontstaat een damp-open en ademende constructie.

Let op! Wanneer aan de buitenzijde een damp-dichte folie is gebruikt. (bijvoorbeeld bij een bitumen dak), dan dient er aan de binnen zijde altijd een damp-dichte folie gebruikt te worden. De reden hiervoor is simpel, door de damp-dichte laag aan de buitenzijde kan vocht niet worden afgevoerd naar buiten. Het vocht in de constructie zal daardoor condenseren, met houtrot als gevolg.   

 

Onze producten voor damp-open bouwen